چگونگی نگهداری از گاز سردخانه و افزایش ماندگاری آن
سردخانهها (فارغ از نوع آنها) بخشی حذفنشدنی از صنایع مختلف هستند و گاز سردخانه به همین میزان، نقش مهمی را در سیستم تبریدی ایفا میکند. مهم نیست که چه نوع سردخانهای را طراحی کرده یا ساختهاید، یا از کدام نوع گاز در سیستم تبریدی خود استفاده میکنید؛ تقریبا تمامی صنایع به دنبال راههایی برای نگهداری از مبرد سردخانه و افزایش ماندگاری آن میگردند.
در این مقاله به شما کمک میکنیم تا با روشهای نگهداری از گاز سردخانه و افزایش طول عمر آن آشنا شوید. اگر به دنبال کاهش هزینههای سردخانهی خود هستید، این روشها را به هیچ عنوان پشت گوش نیندازید. در ادامه نیز همراه ما باشید تا بیشتر به زوایای مختلف گازهای سردخانه آشنا شویم.
سوال اول: اصلا چرا گاز سردخانه نیاز به ملاحظات ویژه دارد؟
نگهداری و استفاده از گاز سردخانه چالشهای خود را دارد. یکی از بزرگترین مشکلاتی که در حین نگهداری و استفاده از گاز سردخانه با آن برمیخوریم، لیک کردن یا نشتی مبرد گازیست. سالانه نمونههای مختلفی از نشتی مبرد گازی گزارش میشود که نه تنها صدها نفر را به بیمارستانها میکشاند، بلکه حتی تعدادی را نیز به کام مرگ سوق میدهد! مبردهای گازی معمولا شامل ترکیباتی از جمله کربن دی اکسید، آمونیاک و هیدروکربنها (مانند پروپان، ایزوبوتان و پروپیلن) هستند. از طرفی، هنوز هم سردخانههایی وجود دارند که از گازهایی همچون R134a استفاده کنند.
نشتی گاز سردخانه یکی از رایجترین مشکلات مربوط به نگهداری از مبرد گازیست. این نشتیها میتوانند باعث خرابی و فرسودگی سیستم تبریدی سردخانه شوند، کم کم قطعات سیستم را دچار نقص و خرابی کنند و در بدترین حالت، کل سیستم را کار بیندازند. بخصوص اگر چندان بازرسی و عیبیابی سردخانهی خود را جدی نگرفته باشید و خطاهای سیستم را پشت گوش انداخته باشید، این مشکل بزرگتر هم میشود.
بسیاری از انواع گاز سردخانه شدیدا اشتعالپذیر هستند. برخی از انواع مبردها مانند آمونیاک، بشدت سمی و اشتعالپذیر هستند. حتی برخورد کوتاهمدت با حداقل 35 ppm از این گاز میتواند آسیبهای جبرانناپذیری به موکوسِ دستگاه تنفسی، ریهها و چشمان شما وارد کند.
گذشته از آمونیاک، این روزها از ترکیبات دی اکسید کربن هم به دلیل پیشگیری از گرمایش زمین، به وفور در ترکیب گاز سردخانه استفاده میشود. این گاز هم ماهیت سمی دارد و با توجه به خاصیت بیبویی و بیرنگی آن، ممکن است کارکنان را بدون آنکه متوجه شوند، مسموم نماید.
علاوه بر این، عدم نگهداری صحیح از گاز سردخانه میتواند خسارتهای اقتصادی متعددی را به کسبوکار شما وارد کند. از این رو، نگهداری صحیح از این گازها یک «باید» است.
چگونگی نگهداری از گاز سردخانه
استانداردهای جهانی حاکی از این هستند که گاز سردخانه، باید به شکلی نگهداری شود که هیچ درزی برای اشتعال و یا نشتی آن وجود نداشته باشد. سردخانهها محدودیت خاصی برای نگهداری مواد غذایی، دارویی و… دارند. از این رو، بسته به حجم موادی که در سردخانه نگهداری میشوند و ظرفیت سیستم تبریدی، باید محدودهی تراکم مبرد (اصطلاحا RCL) را رعایت کنید. این محدوده به شما نشان میدهد که بسته به حجم کلیِ سردخانه، مبرد گازی شما نمیتواند از یک مقدار خاص فراتر رود.
دقت داشته باشید که انواع گاز سردخانه، هر کدام کاربری خاص خود را دارند. از این رو هم باید یک مبرد گازیِ متناسب با سردخانهی خود را انتخاب کنید، هم به طور استاندارد و در بازهی ظرفیت مبرد از آن کار بکشید. اضافه بارِ تبریدی میتواند هم مبرد شما را سریعتر تحلیل ببرد، هم هزینههایی که روی دست شما میگذارد، بالاتر خواهد رفت.
مواردی که باید در حین استفاده یا نگهداری مبرد گازی رعایت کرد.
- سنسورهای مخصوص گاز سردخانه (که معمولا از آنها به عنوان سنسورهای فعال یاد میشود)، باید در فضای سردخانه نصب شده باشند. این سنسورها، عملکرد مبرد گازی را تحت کنترل نگه میدارند و در صورت خطای عملیاتی، شما سریعتر میتوانید اقدام کنید و جلوی صدمات بیشتر به سیستم تبریدی را بگیرید.
- باید از دستگاههای کنترل نشتی گاز سردخانه استفاده کنید. جهت توضیحات بیشتر در زمینهی کنترل نشتی گاز سردخانه، نگاهی به مقالات دیگر بازرگانی گرام در این زمینه بیندازید.
- سازمان حفظ سلامت و امنیت مشاغل (OSHA)، استانداردهای خاصی را برای نگهداری از محفظههای مبردهای گازی تعیین کرده است. مطابق با استانداردهای این نهاد، سیلندرهای مبردهای اشتعالپذیر باید در یک محیط بسته، با تهویهی مطلوب و محیطی ایمن نگهداری شوند. شما نمیتوانید محفظههای مبرد گازی را در محیطی کاملا بسته و بدون تهویه (مانند انباریهای بسته و کانتینرها) نگهداری کنید.
- اگر قصد انبار کردن محفظههای گاز سردخانه را دارید، حتما اجازهنامهای از مسئولان آتشنشانی محلتان دریافت کنید.
- به هیچ عنوان گاز سردخانه را در مجاورت دستگاههایی که دمای بسیار بالایی دارند، احتمال جرقه دارند و یا شعله آتش قرار ندهید.
- برای اینکه از صحت و سلامت گاز سردخانه اطمینان حاصل کنید، عوامل خطرآفرین در محیط را حتما تحت کنترل داشته باشید (پلاکاردهای NFPA 704 میتوانند در این زمینه کمککننده باشند).
- حتما در محیط علامت «سیگار کشیدن ممنوع» را نصب کنید و به هیچ عنوان در اطراف محیطی که مبرد گازی نگهداری میشود، سیگار نکشید.
- یک برنامهی همهجانبه برای کنترل جابجاییها و انتقالات مواد خطرآفرین در محیط داشته باشید و نوع گازهایی که در محیط مورد استفاده قرار میگیرند را کنترل کنید.
چند نکته را دربارهی مبردهای گازی فراموش نکنید
- خرید گاز سردخانه به این معناست که شما باید یک روتین خاص، برای نگهداری از مبرد گازیِ خود داشته باشید. سنسورهای سردخانه که در بخشِ قبل به آن اشاره کردیم، به شما کمک میکنند تا هم دائما سطح مبرد گازی را تحت کنترل داشته باشید، هم به موقع بتوانید آن را شارژ کنید و جلوی نشتی آن را بگیرید.
- از تکنسینهای مجرب برای بازرسی گاز سردخانه استفاده کنید. تکنسین مربوطه باید آنقدر متخصص باشد تا بتواند بدون انتشار گاز در اتمسفر، مبرد شما را بازرسی کند. موادی در مبردهای گازی استفاده میشوند که موجب تحلیل رفتن لایهی اوزون میشوند (اصطلاحا مواد ODS)، از این رو حتما با دقت و ملاحظات کامل گازهای سردخانه را بازرسی نمایید.
- در بازرسی گاز سردخانه، حتما از کفشهای ایمن، عینکها و دستکشهای ایمن استفاده کنید.
- سیلندرهای گاز باید ایستاده نگهداری شوند و جلوی هر ریسکی از افتادن آنها گرفته شود. سعی کنید دمای محیط را زیر ۱۲۵ درجه فارنهایت نگه دارید و حتما تهویهی مطلوبی در محیط ایجاد کنید.
خرید گاز سردخانه باکیفیت و مقرون به صرفه از برند معتبر بازرگانی گرام
بازرگانی گرام ، نمایندهی برندهای برتر دنیا در زمینهی تولید و توزیع گاز سردخانه است. اهمیت دسترسی به مبردهای گازیِ باکیفیت و خوشقیمت، موجب شده است تا بسیاری از صنایع و شرکتهای ایرانی دست همکاری را به سوی بازرگانی گرام دراز کنند. بازرگانی گرام یک برند همهجانبه در زمینهی تجهیزات سردخانه است که از صفر تا صد طراحی و ساخت سردخانه، تا تامین بهترین قطعات و تجهیزات سردخانه، همراه شما خواهد بود. میتوانید جهت اطلاعات بیشتر در این زمینه، از متخصصان بازرگانی گرام کمک بگیرید.