زنجیره تبریدی، ارتباط آن با مدیریت سردخانه + کارایی آن در صنایع مختلف

شناخت زنجیره تبریدی و عوامل تاثیرگذار در آن، یکی از گام‌های اساسی در مدیریت سردخانه ها ست. زنجیره تبریدی نقش مستقیمی در خروجی سیستم شما دارد و تعیین‌‌کننده‌ی این است که آیا سردخانه‌ی شما عملکرد صحیحی خواهد داشت، یا خیر. در این مقاله، بازرگانی گرام به شما نشان می‌دهد که زنجیره ی تبریدی تا چه حد می‌تواند در عملکرد سردخانه موثر باشد و چگونه می‌توان بیش‌ترین بازده را از این زنجیره‌ بیرون کشید، آن هم با کم‌ترین هزینه‌ی ممکن!

تعریف زنجیره تبریدی و مفهوم آن

مفهوم زنجیره تبریدی به فرآیندی ترمودینامیک اشاره می‌کند که با هدف دریافت گرما و خارج کردن آن از محیط یا یک ماده، سپس انتقال آن به محیط یا ماده‌ی دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد. در حقیقت، این زنجیره تبریدی است که باعث می‌شود خانه‌های ما در فصول گرم سال، خنک و دل‌پذیر گردند.

مجددا این زنجیره تبریدی‌ست که موجب می‌شود یخچال‌ها و فریزرها بتوانند به طور مصنوعی، قطب را به منزل شما آورند و از کالاها یا خوراکی‌های حساس شما مراقبت کنند. درصد بالایی از صنایع، بر دوشِ صنایع تبریدی استوار شده‌اند و همین زنجیره است که امروز ما را دور هم جمع کرده است تا درباره‌ی آن سخن بگوییم.

زنجیره ی تبریدی کاربردهای بسیار متنوعی دارد. ساده‌ترین کاربرد آن به تهویه مطبوع خانگی مربوط می‌شود. به‌جز تهویه مطبوع، از این زنجیره در سرمایش صنعتی، بازرگانی و تجاری هم بهره‌برداری می‌شود.

این زنجیره از چهار مرحله‌ی اساسی تشکیل شده است و چهار قطعه آن را عملی می‌کنند: کمپرسور، کندانسور، شیر تنظیم و اواپراتور. عملکرد همزمان و متحدانه‌ی این چهار قطعه موجب می‌شود که ما بتوانیم گرمای یک ناحیه یا ماده را کاهش دهیم و آن را به دمای پایین‌تر برسانیم.

آشنایی با زنجیره تبریدی و عملکرد آن

زنجیره تبریدی فرآیندی است که به انتقال گرما از یک محیط یا ماده به محیط یا ماده دیگر اختصاص دارد. این پروسه شامل چهار مرحله اصلی است که هریک توسط قطعات مختلف – کمپرسور، کندانسور، شیر تنظیم و اواپراتور – فعال می‌شود. هماهنگی حیاتی این اجزاء سبب می‌شود که امکان کاهش دما و رسیدن به شرایط دلخواه فراهم آید.

1. کمپرسور سردخانه نقش قلب سیستم تبریدی را بر عهده دارد و به همین دلیل، در مدیریت سردخانه از اهمیت بالایی برخوردار است. کمپرسور گاز سردخانه را فشرده می‌سازد و موجب بالا رفتن دمای آن می‌گردد.
2. در گام بعدی، کندانسور نقشِ مبدل حرارتی را بازی می‌کند و حرارت را از این گازِ پرفشار و داغ می‌گیرد. این باعث می‌شود گاز تغییر فاز داده و تبدیل به مایع گردد. در این مرحله، حرارت گاز اولیه به خارج از محیط انتقال داده می‌شود.
3. در مرحله‌ی سوم، قطعه‌ی کوچکی به نام شیر تنظیم، فشار این مایع را می‌کاهد. این باعث می‌شود مبرد به سرعت انبساط پیدا کند و خنک گردد. سپس شیر تنظیم، مبرد را به اواپراتور منتقل می‌کند.
4. اواپراتور مبرد را دریافت کرده، به عنوان یک مبدل حرارتی، موجب می‌گردد که مبرد حرارت محیط را جذب کند و مجددا وارد فاز گازی گردد. در چنین مرحله‌ای، مبرد می‌تواند محیط را به دمای مدنظر شما برساند.

این زنجیره تنها بر اساس اصول ترمودینامیک پیش می‌رود. این یعنی گاز سردخانه دائما در حال تغییر فاز است و سیستم بین دمای بالا و دمای پایین در حال نوسان است. مبرد (همان گاز سردخانه‌ای که راجع‌به آن سخن می‌گوییم)، نقشی کلیدی در این فرآیند دارد و شیره‌ی حیات سیستم شماست.

• نکته‌ی طلایی: زنجیره تبریدی به عنوان سیکل تبریدی هم به رسمیت شناخته می‌شود و سازوکار این زنجیره می‌تواند بسته به نوع سیستم تبریدیِ شما، متفاوت باشد.

زنجیره تبریدی و مدیریت سردخانه چگونه به هم مربوطند؟

زنجیره تبریدی ارتباط نزدیکی با مدیریت سردخانه دارد. این خاصیت ترمودینامیک و سیکل سرمایشی‌ست که مدیریت سردخانه را برای شما ممکن می‌سازد. به عبارتی این زنجیره، مسئولِ عملکرد صحیح سردخانه‌‌ی شماست و کاری می‌کند سردخانه‌ی شما به دمای مدنظرتان برسد. از طرفی، نظر به پیشرفت‌های چشمگیر تکنولوژی‌های تبریدی، در دهه‌های اخیر زنجیره‌‌های جدیدی به میان آمده‌اند که همگی در خدمتِ افزایش بازدهی سردخانه قرار دارند.

همان‌طور که در مقالات پیرامون مدیریت سردخانه به آن اشاره کردیم، مدیریت سردخانه اصطلاحا به معنای زنجیره اقدامات و تصمیماتی‌ست که برای کنترل و نظارت بر سردخانه‌ها در دستور کار قرار می‌گیرند.

با این وجود، آشنایی با زنجیره ی تبریدی به مدیران سردخانه‌ها اجازه می‌دهد تا بتوانند عواملی مثل رطوبت، سطح آلاینده‌ها، کیفیت مواد، چرخش هوا و نورپردازی را هم تحت کنترل خود بگیرند. به این شکل، دیگر هیچ شکی در رابطه با عملکرد صحیح سردخانه باقی نخواهد ماند.

بهره‌گیری از مناسب‌ترین زنجیره‌های سرمایشی، ضامنِ یک سردخانه‌ی ایده‌آل خواهد بود. هرگونه خطا یا نقصی در این فرآیند، می‌تواند موجب افت کیفیت عملکرد سردخانه شود و در مدیریت سردخانه تداخل ایجاد کند. برای این‌که جلوی خرابی موادی که در سردخانه انبار شده‌اند گرفته شود، لازم است حتما عملکرد زنجیره تبریدی تحت نظر قرار بگیرد. برای این‌که چنین هدفی به ثمر بنشیند، اقدامات زیر ضروری‌ست.

برای مدیریت سردخانه و افزایش بازدهی سیستم، این اقدامات را از یاد نبرید.

جهت حفظ مدیریت سردخانه در حالت ایده‌آل، لازم است با اقدامات خاصی، جلوی ایجاد اختلال در عملکرد زنجیره تبریدی را بگیرید. برای این‌کار لازم است:

1. پیش از طراحی سردخانه، حتما سایزبندی و طراحی سردخانه را طبق نظر کارشناس پیش ببرید و از انبارسازیِ مازاد بر بار برودتی، خودداری کنید.
2. دائما بر سطح رطوبت سردخانه و دمای آن نظارت داشته باشید: خوش‌بختانه سنسورهای جدیدی در دنیای تبرید به میان آمده‌اند که به شما امکان می‌دهند این کار را به شکل شبانه‌روزی و ریموت، انجام دهید. با این وجود، همواره حواستان به سطح رطوبت و دمای سردخانه باشد. استفاده از سیستم‌های متمرکزساز داده و سنسورهای نظارت بر دما، برای کنترل پارامترهای دما و رطوبت پیشنهاد می‌شود.
3. بست‌های در و قفل‌ها را چک کنید: همواره بررسی کنید که بست‌های درها محکم باشند و هیچ صدمه‌ای به آن‌ها وارد نگردد. این کار، یکی از مهم‌ترین اقدامات در زمینه‌ی جلوگیری از ورود فشار به زنجیره تبریدی‌ست.
4. پیروی از چارچوب‌های مدیریت سردخانه در ورود و خروج بار: ورود و خروج بار به سردخانه و ابعاد آن باید حتما تحت نظر مستقیم کارشناس صورت گیرد. در غیر این صورت، ممکن است با افزایش بار یا کاهش بیش از حد آن، روی سیستم فشار آید.
5. از قطعات سردخانه‌ی مناسب استفاده کنید: این حقیقت که بسیاری از صاحبان صنایع کیفیت را فدای هزینه می‌کنند، موجب شده است به قطعات کم‌عمر و بی‌کیفیتی روی آورند که نه تنها بازده کافی ندارند، بلکه عمر کوتاهی هم دارند و مدت زیادی دوام نخواهند آورد.
   کمک گرفتن از کارشناسان زبده و آزموده در این زمینه، چشم شما را به روی هزینه‌های معقول و کیفیت‌های بالا باز خواهد کرد. می‌توانید در این زمینه، با متخصصان بازرگانی گرام، نماینده‌ی انحصاری برندهای تبریدی در ایران، تماس بگیرید.